چرا باید همیشه و در همه فصل‌ها از ضد آفتاب استفاده کرد؟
اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید، چه در تابستان و چه در زمستان، و حتی در روزهای ابری، به پوست شما می‌رسد. این اشعه عامل اصلی پیری زودرس پوست، ایجاد چین و چروک، لکه‌های پوستی و از همه مهمتر، سرطان پوست است. استفاده روزانه از ضد آفتاب، یک سد محافظتی روی پوست شما ایجاد می‌کند و از نفوذ این اشعه‌های مضر جلوگیری می‌نماید. بنابراین، برای حفظ سلامت و جوانی پوست، استفاده از ضد آفتاب در تمام طول سال ضروری است.
چگونه ضد آفتاب مناسب خود را پیدا کنم؟
با توجه به تنوع زیاد ضد آفتاب‌ها، انتخاب محصول مناسب می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در اینجا چند نکته کلیدی برای انتخاب ضد آفتاب مناسب آورده شده است:
* نوع پوست: اولین و مهمترین قدم، شناخت نوع پوستتان است.
* SPF مناسب: SPF یا فاکتور محافظت در برابر آفتاب، نشان‌دهنده میزان محافظت ضد آفتاب در برابر اشعه UVB (عامل اصلی آفتاب‌سوختگی) است. برای استفاده روزانه، SPF 30 یا بالاتر توصیه می‌شود. اگر پوست روشنی دارید، سابقه سرطان پوست در خانواده شما وجود دارد یا زمان زیادی را در خارج از منزل سپری می‌کنید، از SPF 50 یا بالاتر استفاده کنید.
* طیف گسترده (Broad-Spectrum): حتماً ضد آفتابی انتخاب کنید که روی آن عبارت "Broad-Spectrum" یا "طیف گسترده" یا نشان فیلتر UVA و UVB هر دو همزمان درج شده باشد. این به این معنی است که ضد آفتاب از پوست شما در برابر هر دو نوع اشعه مضر UVA (عامل پیری پوست) و UVB محافظت می‌کند.
چگونه باید از ضد آفتاب استفاده کنم؟
برای اینکه ضد آفتاب بهترین محافظت را از پوست شما به عمل آورد، باید به درستی از آن استفاده کنید:
* مقدار کافی: از مقدار کافی ضد آفتاب استفاده کنید. به طور کلی، برای صورت و گردن به اندازه دو انگشت کامل ضد آفتاب نیاز است.
* زمان استفاده: 15 تا 30 دقیقه قبل از خروج از منزل، ضد آفتاب را روی پوست تمیز خود بمالید تا به خوبی جذب شود.
* تمدید: هر دو ساعت یکبار ضد آفتاب خود را تمدید کنید. در صورت تعریق زیاد یا شنا کردن، باید زودتر از این زمان آن را تمدید نمایید.
* پوشش کامل: تمام نواحی پوست که در معرض نور خورشید قرار دارند، از جمله صورت، گردن، گوش‌ها و پشت دست‌ها را با ضد آفتاب بپوشانید.
آیا ضدآفتاب فقط برای محافظ از پوست در برابر آفتاب است؟
استفاده از ضد آفتاب فقط محدود به زمان‌هایی که مستقیماً در معرض نور خورشید هستید، نمی‌شود.
این یک تصور اشتباه و رایج است. دلایل علمی و موقعیت‌های خاصی وجود دارد که نشان می‌دهد حتی زمانی که خورشید به طور مستقیم نمی‌تابد یا شما در فضای بسته هستید، پوستتان به محافظت نیاز دارد.
در ادامه به موقعیت‌های خاصی که در آن‌ها استفاده از ضد آفتاب ضروری است، حتی اگر خورشید قابل مشاهده نباشد، اشاره می‌کنم:
۱. در روزهای ابری و بارانی:
* بسیاری از مردم فکر می‌کنند ابرها به طور کامل جلوی اشعه‌های مضر خورشید را می‌گیرند. اما حقیقت این است که تا ۸۰ درصد از اشعه‌های ماوراء بنفش (UV) می‌توانند از ابرها عبور کنند و به پوست شما آسیب برسانند. اشعه UVA که عامل اصلی پیری پوست و چین و چروک است، به راحتی از ابرها عبور می‌کند. بنابراین، استفاده از ضد آفتاب در روزهای ابری نیز به همان اندازه روزهای آفتابی اهمیت دارد.
۲. زمانی که در خانه یا محل کار هستید (فضاهای بسته):
* عبور اشعه از پنجره: شیشه‌های معمولی نمی‌توانند به طور کامل جلوی اشعه UVA را بگیرند. اگر میز کار شما کنار پنجره است یا در خانه‌ای با پنجره‌های بزرگ زندگی می‌کنید، پوست شما در معرض آسیب ناشی از این اشعه قرار دارد.
* نور آبی (Blue Light): امروزه ما ساعت‌های طولانی را در مقابل صفحه نمایش کامپیوتر، لپ‌تاپ، تبلت و گوشی‌های هوشمند می‌گذرانیم. این دستگاه‌ها نوری به نام "نور آبی" یا HEV (High-Energy Visible Light) از خود ساطع می‌کنند. تحقیقات نشان داده است که قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور آبی می‌تواند به اندازه اشعه UV برای پوست مضر باشد و منجر به پیری زودرس، ایجاد لکه‌های تیره و تخریب کلاژن پوست شود. بسیاری از ضدآفتاب‌های جدید، به‌خصوص ضدآفتاب‌های مینرال (فیزیکی) که حاوی زینک اکساید و تیتانیوم دی‌اکساید هستند، می‌توانند از پوست در برابر نور آبی نیز محافظت کنند.
۳. در فصل زمستان و محیط‌های برفی:
* ممکن است در زمستان شدت تابش خورشید کمتر به نظر برسد، اما برف می‌تواند تا ۸۰ درصد از اشعه‌های UV را بازتاب دهد. این بازتاب باعث می‌شود که پوست شما از دو جهت (هم از آسمان و هم از سطح زمین) تحت تأثیر این اشعه‌های مضر قرار بگیرد. به همین دلیل، استفاده از ضد آفتاب در هنگام فعالیت‌هایی مانند اسکی یا حتی پیاده‌روی در یک روز برفی بسیار ضروری است.
۴. در ارتفاعات بالا:
* در ارتفاعات بالاتر، اتمسفر نازک‌تر است و فیلتراسیون کمتری برای اشعه UV وجود دارد. به ازای هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع، شدت تابش UV حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش می‌یابد.
۵.پس از انجام درمان های تهاجمی
* پس از لیزر یا میکرونیدلینگ و یا سایر درمان های تهاجمی، پوست در فاز ترمیم قرار دارد؛ هرگونه مواجهه با اشعه UV، حتی به مقدار کم، چه بیرون باشید چه در خانه (نور لامپ‌های فلورسنت و نور آبی نمایشگر‌ها)، می‌تواند باعث التهاب شدیدتر، طولانی شدن دوره نقاهت و ایجاد لک‌های دائمی شود.
نتیجه‌گیری:
محافظت از پوست یک امر روزانه و همیشگی است، نه فقط مختص به روزهای آفتابی تابستان. برای حفظ سلامت و جوانی پوست و جلوگیری از آسیب‌های جدی مانند سرطان پوست، باید استفاده از ضد آفتاب را به یک عادت روزانه، مشابه مسواک زدن، در تمام طول سال و در شرایط مختلف تبدیل کنید.
